Wet Werk en Zekerheid: ontslag wegens langdurige ziekte, het recht op de transitievergoeding en de toekomstige compensatie vanuit het Awf

Minister Asscher heeft aangekondigd dat de kosten van de transitievergoeding bij ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid (naar verwachting) per 1 januari 2018 (en wellicht met terugwerkende kracht) worden gecompenseerd vanuit het Algemeen Werkloosheidsfonds.

A. Ontslag na twee jaar ziekte: UWV-vergunning aanvragen en recht op transitievergoeding.

Gedurende de eerste twee jaar van ziekte geldt een ontslagverbod. Als een werknemer gedurende twee jaar ziek is, dan is ontslag mogelijk. Dat kan niet zomaar. Er moet een ontslagvergunning worden gevraagd aan het UWV. Het UWV toetst of er sprake is van een zogenaamde “redelijke grond voor ontslag”. Deze toetsing bestaat uit – kort samengevat – verschillende onderdelen (zie hiervoor de Uitvoeringregels Ontslag wegens langdurige ongeschiktheid):

1. Het UWV toetst of werknemer inderdaad ziek is voor zijn eigen werk en of het aannemelijk is dat binnen 26 weken (vanaf de datum van de beslissing op de ontslagaanvraag) geen herstel zal optreden.

2. Ook toetst het UWV of de werknemer – binnen diezelfde 26 weken – zijn eigen werk zou kunnen doen met aanpassingen.

3. De werkgever dient een recente (niet ouder dan drie maanden) en adequate verklaring van de bedrijfsarts te overleggen die een prognose bevat over herstel (zie onder 1.) en over de mogelijkheden het eigen werk in aangepaste vorm te hervatten (zie onder 2.) in de bedoelde 26 weken.

4. Als het niet mogelijk is dat de werknemer zijn eigen werk, al dan niet aangepast, kan hervatten, dan volgt opnieuw een toetsing. Het UWV toetst dan of er voor de werknemer, al dan niet met behulp van scholing, binnen een redelijke termijn een andere passende functie beschikbaar is binnen het bedrijf of (indien aan de orde) binnen het concern. Als aan de werknemer een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WGA) is toegekend, dan bedraagt deze redelijke termijn 26 weken vanaf de datum waarop wordt beslist over de ontslagaanvraag. Er wordt door UWV beoordeeld of er een vacature bestaat of binnen deze termijn een vacature zal gaan ontstaan. De werknemer moet aan de hand van een door de bedrijfsarts opgestelde verklaring over de belasting/belastbaarheid van de werknemer toelichten waarom er, al dan niet met behulp van scholing, passende vacatures of herplaatsingsmogelijkheden zijn of binnen een redelijke termijn zijn te verwachten.

5. Het UWV kan besluiten om in voorkomende gevallen een deskundigenadvies aan te vragen bij een ander onderdeel van UWV, te weten de divisie Sociaal Medische Zaken. Dit advies wordt afgegeven door een arbeidsdeskundige, indien nodig na raadpleging van een verzekeringsarts.

Als een werknemer na twee jaar ziekte wordt ontslagen, heeft deze werknemer recht op de zogenaamde transitievergoeding. Dit is de wettelijk geregelde ontslagvergoeding, die wordt berekend op grond van de duur van het dienstverband en de leeftijd (indien ouder dan 50 jaar). Veel werkgevers en werkgeversorganisaties zijn het daar niet mee eens. De ziekte van de werknemer heeft al veel geld gekost aan loon, begeleiding door de Arbodienst en de inzet van re-integratie-inspanningen.

B. Geen transitievergoeding na twee jaar ziekte bij continueren van “slapend dienstverband”.

Veel werkgevers besluiten om de werknemer na twee jaar ziekte niet te ontslaan enkel en alleen om betaling van de transitievergoeding te voorkomen. Er ontstaat dan een zogenaamd “slapend dienstverband”. De werknemer blijft in dienst, werkt niet en er is geen verplichting tot loonbetaling. In de rechtspraak is dit, in navolging van Minister Asscher, meerdere malen als “onfatsoenlijk” bestempeld, maar deze handelwijze is wel toegestaan. Er geldt in Nederland geen “ontslagplicht” voor de werkgever.

C. Minister Asscher komt met een oplossing: transitievergoeding na langdurige arbeidsongeschiktheid komt (waarschijnlijk per 1 januari 2018) ten laste van Algemeen Werkloosheidsfonds.

Het kabinet deelt de kritiek van de werkgevers. Er is een nieuwe regeling aangekondigd op grond waarvan werkgevers worden gecompenseerd voor de kosten van een transitievergoeding na ontslag wegens langdurige ziekte. Die compensatie zal plaatsvinden vanuit het Algemeen Werkloosheidsfonds (Awf). Daar zal een premieverhoging tegenover komen te staan. De regeling zal naar verwachting per 1 januari 2018 ingaan, wellicht met terugwerkende kracht. Werkgevers hoeven dan de dienstverbanden met langdurig arbeidsongeschikten dan niet langer “slapend” te houden, maar kunnen deze (alsnog) beëindigen.

Voor advies of rechtsbijstand kunt u met mij contact opnemen op telefoonnummer: 030-231 80 60. Zie ook de website: www.berculo.nl